کاربری جاری : مهمان خوش آمدید
 
خانه :: شعر
موضوعات

اشعار



مدح و شهادت عبدالله بن حسن علیه‌السلام

شاعر : علیرضا خاکساری     نوع شعر : مدح و مرثیه     وزن شعر : فاعلاتن فعلاتن فعلن     قالب شعر : ترکیب بند    

وارث دست رحـیم حسن است            صاحب خلق عظیم حسن است

از شـکـوه جـلـواتـش پـیـداست            به خدا سیب دو نیم حسن است


هـمــۀ عــرش خــدا مـحــتــاج            کـرم طـفـل کـریـم حـسن است

یـا "ابـا قـاسـم" "ابـا عَــبـدُالله"            نقـش ایـوان حـریم حسن است

حـضرت فـاطـمه هم گـریه‌کن            روضۀ سخت یتـیم حسن است

نوۀ حیدر خـیـبر شکـن اوست

حسن بن حسن بن حسن اوست

غـرق در رایـحـۀ یـاس حسین            مورد مـرحـمـت خاص حسین

مـجـتـبـی‌زاده مـسـیـحـا دم شد            ولی از برکـت انـفـاس حـسین

نـذر طـفـلان حـسن می‌چـرخد            همه شب دسـتۀ دستاس حسین

پـدری کـرده برایش همه عمر            خرج او شد همه احساس حسین

کرده پُـر جای حسـن را قـطعاً            در دل نازک و حـساس حسین

در دلـش غـیـر خـدا هـیچ نبود            رونوشتی‌ست ز اخلاص حسین

دست خود را علمی دیگر کرد            آخرین حضرت عـباس حسین

یک نـفـس تا لب گـودال دویـد

اولـین گـریه کن اش شـاه شهـید

پیش چشمان ترش طـوفان شد            گرد و خاکی وسـط مـیدان شد

بــازوی فـاطـمــه یــادش آمــد            دستش از پوست که آویزان شد

نـجــمــه بـا نــالــۀ وا امــاه‌اش            به سر و سینه زد و گریان شد

حـرمـلـه باز به زانو رفت و..‌            کـشـتـن طـفـل یـتـیـم آسـان شد

طـرح ذبـح پـسـری لب تـشـنه            دور گـودال بــلا عــنـوان شـد

زیر تیغ و سپر و نیـزه و تیـر            بـدن هر دوی‌شـان پنـهـان شـد

عاقـبت پیکـر این طفـل شهـیـد            مثل جسم عـمویش عـریان شد

در رکـاب عـمـویـش بر نـیـزه            سـر او راهـی نـخـلـسـتـان شد

آه مـثـل عـمـویـش در گــودال

به گـمـانـم بــدنـش شـد پـامـال

: امتیاز
نقد و بررسی

بیت زیر به جهت رعایت توصیه های علما و مراجع و حفظ بیشتر حرمت اهل بیت تغییر داده شد

آه مـثـل عـمـویـش در گــودال            به گـمـانـم دهـنـش شـد پـامـال

زبانحال عبدالله بن حسن علیه‌السلام قبل از شهادت

شاعر : قاسم نعمتی نوع شعر : مدح و مرثیه وزن شعر : مفعول فاعلات مفاعیل فاعلن قالب شعر : ترجیع بند

ابن الـکـریـمـم و پـسـرِ شـاهِ بی‌حـرم            از خـیـمـه آمـدم به تـمـاشـایِ دلـبـرم

من از تبارِ شیرِ جـمل هستم ای سپاه            ده ساله‌ام ولی ز رگ و خونِ حیدرم


خـالـی کـنـیـد دورِ بزرگِ قـبـیـلـه را            تعـظـیم کن سـپاه، به این شاهِ محترم

خـونِ حـسن میانِ رگـم مـوج می‌زند            گـردن زده دشـمـن دون را بـــرادرم

از خـیـمه پـابـرهـنه دویدم به قـتـلگاه            افـتـاده شـاه رویِ زمـین در بـرابـرم

تا استخوانِ بازوی من بی‌هوا شکست            بـی‌اخــتــیـار نـالـه زدم وای مــادرم

تا آمـدم بـغـل کُـنـمـت حـرمـله رسید            پاشیده شد به ضربۀ یک تیر، حنجرم

ممزوج شد حسین و حسن زیرِ ضربه‌ها

اینجا به بعد روضه بخوانم من از شما

باجـانِ فـاطـمه که چـنـین تا نمی‌کنند            جـان دادنِ غـریب تـمـاشـا نمی‌کـنـند

زهـرا نـشـسـته گوشۀ گـودالِ قـتلگاه            بـا حـالِ مـادر از چه مـدارا نمی‌کنند

خـالی کـنـید دورِ عـمویِ غـریب من            دورِ کـسی که هـلهـلـه برپـا نمی‌کنند

یابن الدعی مکن همه جا نیزه را فرو            پـهـنایِ نـیـزه را به گـلو جا نمی‌کنند

در پیشِ چشم عمه رها کن محاسنش            شیب الخضیب را همه معنا نمی‌کنند

آقـایِ عـالـم است؛ بـرهـنه نکن تنـش            بـر بُـردنِ لــبــاس تَــقَـلا نـمـی‌کـنـنـد

ممزوج شد حسین و حسن زیرِ ضربه‌ها

اینجا به بعد روضه بخوانم من از شما

: امتیاز
نقد و بررسی

بیت زیر به دلیل تحریفی بودن داستان جعلی ارزق شامی تغییر داده شد و یا حذف شد؛ این قصه برای اولین بار در قرن دهم در کتاب روضةالشهدا که کتابی تحریفی است؛ بدون هیچ سندی جعل شده است.جهت کسب اطلاعات بیشتر به قسمت روایات تاریخی همین سایت مراجعه کرده و یا در همین جا کلیک کنید.

خـونِ حـسن میانِ رگـم مـوج می‌زند            گـردن زده ز ازرقِ شـامی بــرادرم

ابیات زیر به دلیل مستند نبودن و عدم توجه به توصیه های مراجع و علما حذف شد. جهت کسب اطلاعات بیشتر به قسمت روایات تاریخی همین سایت مراجعه کرده و یا در همین جا کلیک کنید.

بردار پایِ نحس خود از رویِ صورتش            این گونه بغضِ سینۀ خود وا نمی‌کنند

در بین دنـده‌ها مَشِکَن چوبِ نیـزه را            از بهـرِ جایـزه به تن امضا نمی‌کـنند

زبانحال عبدالله بن حسن علیه‌السلام با سیدالشهدا علیه‌السلام

شاعر : علیرضا وفایی نوع شعر : مدح و مرثیه وزن شعر : مستفعلن مستفعلن مستفعلن فع قالب شعر : غزل

دیـدم زمـانـی کـه رسـیـدم پـای گـودال            شمشیر و تیر و سنگ، در هر جای گودال

می‌ریخت خون از بین نای نیزه خورده            باید شنید این روضه را از نای گودال


آمـد هـجـوم سـیـل جـمعـیت بـه سـمـت            مرد غـریب و بی‌کس و تـنهـای گودال

سـربـازهـا با نـیـزه و بـقـیـه با سـنـگ            کردند غـوغـا در دل غـوغـای گـودال

هم مـادرت در این هـیاهـو سر رسـیده            هـم ایـسـتـاده خـواهـرت بـالای گـودال

این دو بـه دیـدار مـن و تـو ایـسـتـادنـد            مـا هـر دو افـتـادیـم زیـر پــای گـودال

در ازدحـــام رفـت و آمــدهــا، درآمــد            وای من و وای حـسـین و وای گـودال

در بـند بنـدم، خـط کـوفی می‌تـوان دید            اعـضـای من شد دفـتر انـشـای گـودال

مادربزرگم دست داده، من هم اینطـور            او بین کـوچه، من شلـوغی‌های گودال

باید تحـمل کـرد امشب سـاربـان را            خورشید را تا صبح پس فردای گودال

: امتیاز

زبانحال عبدالله بن حسن علیه‌السلام با سیدالشهدا علیه‌السلام

شاعر : محسن صرامی نوع شعر : مرثیه وزن شعر : فاعلاتن فعلاتن فعلاتن فعلن قالب شعر : غزل

عشق فـرمود ندارم خبری بهتر از این            نیست گـشتیم، ندیـدیم دری بهتر از این

حرف هفتاد و دو دلداده میان است، فقط            در کجا داشت کسی همسفری بهتر از این


آن میان دلبری از نسل حسن می‌فرمود            وقت آن است مرا هم بخری بهتر از این

لحـظه‌ای حس یتـیمی به دلـم دست نداد            چون ندیده است دو عالم پدری بهتر از این

دست‌هـایـم به فـدای تـو و انگـشـتـر تو            نیست این لحظه مهیا سپری بهتر از این

جان اکبر، اگر از رفـتن من گریه کنی            رفته از پیش تو قبلأ پسری بهتر از این

آمدم جـای تو باشم هـدف تـیـر و سـنان            من نـدارم دم آخـر هـنری بهـتر از این

سرم ای کاش شود جای سرت نیزه نشین            عاشق دوست ندارد نظری بهتر از این

: امتیاز

مدح و شهادت عبدالله بن حسن علیه‌السلام

شاعر : مرضیه عاطفی نوع شعر : مدح و مرثیه وزن شعر : فاعلاتن فاعلاتن فاعلاتن فاعلن قالب شعر : غزل

رفت بی‌صبـرانه و ناگاه، کـنج قـتلگاه            شد رصد با چشمِ صد گمراه، کنج قتلگاه

تا که فهمیدند نور چشم‌های مجتبی‌ست            تا شـدند از کُـنـیه‌اش آگاه کـنج قـتـلگاه


زیر لب گفتند این لقمه خوراکِ حرمله‌ست            آمده یک طُعـمـه دلخـواه کـنج قـتـلگـاه

بد عطش دارد! گمانم رفت سیرابش کند            با سه‌شعبه! تا رسید از راه کنج قتلگاه

کرد اصابت نیـزه‌ها بر نوجوانیِ تنش            می‌کشید از عمقِ جانش آه، کنج قتلگاه

ضربه شمشیر را محضِ عمو، با جان خرید            دستش از آرنج شد کـوتاه کـنج قـتلگاه

جایِ بابایش حسن محکم در آغوشش گرفت            گریه کرد و گفت «وا أمّاه» کنج قتلگاه

تیرها از راهِ کتفش قصدِ قـلبش داشتند            دست و پا میزد عجب جانکاه کنج قتلگاه

بوسه زد یکریز غرقِ خون عمو بر صورتش            شد نفـس‌هایش کـم و کـوتاه کنج قتلگاه

در مدارِ کینۀ جنگ جمل بر خاک ریخت            خـونِ ثـارالله و عـبـدالله کـنج قـتـلگـاه!

: امتیاز

مدح و شهادت عبدالله بن حسن علیه‌السلام

شاعر : حیدر منصوری نوع شعر : مدح و مرثیه وزن شعر : مستفعلن مستفعلن مستفعلن فع قالب شعر : غزل

پروانه شد تا شعـلـه‌ور سازد پَـرش را            پـیچـیـد در شـوق شـهـادت بـاورش را

داغ گـلـویـش تـازه شـد از قـحـطی آب            وقتی به خنجـر داد زخـم حـنجـرش را


با رود جاری کرد در دشتی عطشناک            آن دسـت‌هـای کـوچک و نـام‌آورش را

تا لحـظه‌ای دیگـر عـمویش زنـده باشد            انداخـت بر وی، کـودکانه پـیکـرش را

با کاروان، بعد از غروب سرخ خورشید            بر نیزه می‌بردند در غربت سرش را!

: امتیاز

مدح و شهادت عبدالله بن حسن علیه‌السلام

شاعر : جواد محمدزمانی نوع شعر : مرثیه وزن شعر : فاعلاتن فعلاتن فعلاتن فعلن قالب شعر : غزل

گفت رنجور دلش از اثر فاصله‌هاست            آن که دلتنگ رسیدن به همه یکدله‌هاست

از چه در خـیـمه بـماند اگر او می‌داند            چشم در راه غـزالان حـرم آبله‌هاست؟


آفتاب است که از زین به زمین افتاده‌ست!            شیهۀ اسب یقـیناً خـبر از زلـزله‌هاست

نه که هنگام نماز است، عمو در سجده‌ست            نکـنـد وقت به پـا داشـتن نافـلـه‌هاست؟

این طرف محفل پر اشک‌ترین زمزمه‌هاست            آن طرف مجلس پر شورترین هلهله‌هاست

به یتـیـمی ز نـوک تـیر، محـبّت کردن            جلوۀ بارزی از خُلق خوش حرمله‌هاست!

خـواسـتـنـد آیـنــۀ بــاغ شـقـایـق بـاشـد            سیـنـه‌ای که پـر آواز پر چلچـله‌هاست

: امتیاز

زبانحال عبدالله بن الحسن با حضرت زینب و سیدالشهدا علیه‌السلام

شاعر : سیدمهدی حسینی نوع شعر : مدح و مرثیه وزن شعر : مفعول فاعلات مفاعیل فاعلن قالب شعر : غزل

دُرّ یـتـیـمـم و به صـدف گـوهـرم بـبین            در بحر عشق، گـوهر جان‌پـرورم ببین

هـفـتـاد و دومـیـن صـدف سـاحـل تـوأم            ای روح آب، رشحه‌ای از کـوثرم ببین


من سیـنـه‌سرخ عـشق عـمویم، پَـرم بده            دست مرا رهـا کن و بـال و پـرم ببـین

چشمم به قـتـلگاه و عمو مانده زیر تیغ            تصویر غـربتی‌ست به چـشم ترم، ببین

بـا بـانـگ اسـتـغــاثـهٔ او تـیـغ مـی‌شـوم            بُـرنـده‌تـر ز تـیـغ عـدو خـنـجـرم ببـیـن

پروانـه‌ام بـه پـیـلـه وا مـانـدنـم مـخـواه            در هُـرم عـشق، شـعـلهٔ خاکـسترم ببین

دستم کبوتری‌ست که شوق پریدن است            چون نبض عمه ملتهب و مضطرم ببین

بر من عـمو به چـشم خـریدار بنگـر و            دست مـرا بگـیر و از این برتـرم ببـین

کوچک‌ترم ز قـاسم و دارم دلی بزرگ            همـچـون عـلی‌اصغـر خود اکـبرم ببین

مـن کـودک بـرادر تـو بـودم و کـنــون            در هـیـأت دلاور و جـنـگــاورم بـبـیـن

هَل مِن مُعِین شنیدم و تکلیف روشن است            در الـتهـاب پـاسـخـت اهـل حـرم بـبـین

هرچند دست یاری من‌ کوچک است و خُرد            آن حـسّ عـاشـقانه و جـان‌پـرورم ببـین

احـرام بـسـته‌ام که کـنم دور تو طـواف            خـیل حـرامـیان همه دور و بـرم بـبـین

کـوچکـتـر است قـد من از تـیغ دشمنان            امـا سـپـر بـرابـر‌شـان پـیــکـرم بـبـیـن

ته مـاندهٔ شراب شهـادت که مانده ‌ا‌ست            می‌نوشم و تو مستی از این ساغرم ببین

در دست عمه دست کشیدم ز جان خویش            حـالا به روی سیـنـۀ گـل پـرپـرم بـبـین

دیـشب سـرم به شـانـهٔ آرامـش تـو بـود            اکنون به روی سیـنهٔ خود بی‌سرم ببین

: امتیاز

مدح و شهادت عبدالله بن الحسن علیه‌السلام

شاعر : حسین جعفری نوع شعر : مرثیه وزن شعر : فاعلاتن فاعلاتن فاعلن قالب شعر : غزل

دست خود را بُـرد تا کـاری کند            خواست چون سقا عـلمداری کند

از مـیـان دسـت و پـای اسـب‌هـا            مـی‌رود اربـاب را یــاری کـنــد


دید شمـشـیری نـشـسته در کمین            رفـت  تـا اعــلام بـیــزاری کـنـد

بال‌هـای کـوچـکـش را بـاز کرد            از عــمـو قـدری هـواداری کـنـد

زیر تـیغ ظلـم، پرهایش شکـست            تـا بـه راه عـشـق، ایـثـاری کـنـد

سینه سرخ عمو را خـون گرفت            مقتلش را خواست گل کاری کند

سر به تن دیگر ندارد حـیف شد            چون عمو می خواست سرداری کند

: امتیاز

زبانحال عبدالله بن الحسن با سیدالشهدا علیه‌السلام

شاعر : اسماعیل تقوایی نوع شعر : مرثیه وزن شعر : فعولن فعولن فعولن فعولن قالب شعر : غزل

نـرو عـمه، برگـرد اگر می‌تـوانی            تـو خـیـلی بـرای نَـبَـرد نـوجـوانی

ببـیـن حـمـلـۀ نـیـزه و سنگ‌ها را            مـرا تا کجـا با خـودت می‌کـشانی


ببـین عـمـه تنهـاست مَحـرم ندارد            تو مـردی و بـایـد کـنـارم بـمـانـی

بـمـان تا که از مـجـتـبـایـم بـمـانـد            بــرای دلــم یــادگــاری نــشــانـی

خـدای نـکــرده اگـر بـر نـگــردی            چـه سـازم ز داغ تـو بـا نـاتـوانـی

نـرو تا نـبـیـنی تـو از روی نـیـزه            که کـارم شده با سـنان هـمـزبـانی

به قلبم تو خنجر مزن دست بردار            نـمانـده دگـر در گـلـو اسـتـخـوانی

من و بزم شامات و دروازه ساعات            من و یـک یـهـودی و تـکّـه‌پـرانی

: امتیاز
نقد و بررسی

بیت زیر سروده اصلی شاعر محترم است اما پیشنهاد می‌کنیم به منظور انتقال بهتر معنای شعر بیت اصلاح شده که در متن شعر آمده را جایگزین بیت زیر کنید.

خـدای نـکــرده اگـر بـر نـگــردی            اگـر بـشکـنـد از تو ابـرو کـمـانی

بیت زیر به جهت تطابق بیشتر با روایات معتبر تغییر داده شد، زیرا عبدالله بن الحسن کودک ۱۰ ساله بودند.

نـرو عـمه، برگـرد اگر می‌تـوانی            تو خیلی عزیزی تو خـیلی جوانی

زبانحال عبدالله بن الحسن با سیدالشهدا علیه‌السلام

شاعر : ناشناس نوع شعر : مرثیه وزن شعر : مستفعلن مستفعلن مستفعلن فع قالب شعر : غزل

طاقـت نـدارم لحـظـه‌ای تـنهـا بمانی            من باشـم و در حـسـرت سـقـا بمانی

من عـبـد تو بـودم که عـبدالله گــشتم            نـعـم الامـیـری، عـالی اعـلا بـمـانی


فریاد هل من ناصرت بیچاره‌ام کرد            من مُـرده‌ام آقا مگـر تـنـهـا بـمانی؟!

قلبم، سرم، دستم همه نذر دو چشمت            من می‌دهـم جـان در ره تو تا بمانی

آقــا نــبــیــنـم در تـه گــودال بـاشـی            عـبـدالله‌ت مُـرده مـگـر ایـنجـا بمانی

تـو زیـنت دوش نـبـی بـودی و حـالا            زیـر لـگـدها زیر دسـت و پـا بـمانی

لعـنت به این آب فرات و خنده‌هایش            راضی شده لب تشنه در این جا بمانی

: امتیاز
نقد و بررسی

بیت زیر سروده اصلی شاعر محترم است اما پیشنهاد می‌کنیم به منظور انتقال بهتر معنای شعر بیت اصلاح شده که در متن شعر آمده را جایگزین بیت زیر کنید.

آقــا نــبــیــنـم در تـه گــودال بـاشـی            ای زیـنـت دوش نـبـی بـالا بــمـانـی

بـالا نـشـیـنی و تو را پـائـین کـشـیـد            زیـر لـگـدها زیر دسـت و پـا بـمانی

زبانحال عبدالله بن الحسن با سیدالشهدا علیه‌السلام

شاعر : سیدپوریا هاشمی نوع شعر : مرثیه وزن شعر : مفاعیلن مفاعیلن مفاعیل قالب شعر : دوبیتی

هـوای پـر زدن دارم‌ عموجان            زره نه پیرهن دارم عـمو جان
بـرادر زاده‌ات را هـم بغـل کن            نیابت از حسن دارم عـمو جان


*******************
گـرفـته بین این غـوغـا صدایم            تو مثل مجـتـبـی هـسـتی بـرایم
نـبـیـنـم عـمـه‌ها را در اسـارت            فـدای دسـت زینب دسـت‌هـایـم

*******************

خودم دیدم روی تل زینب افتاد            دم وا غـربـتـایـش بر لـب افـتاد
دویــدم مـن دویـدم مـن دویــدم            عـموی بی کسم از مرکب افتاد

*******************

خودم دیدم یکی نیزه فـرو کرد            یکی هم در کنارت های و هو کرد
غــرورم‌ زیـر پـا افـتـاد وقـتـی            تورا با پای نحسش زیر‌و رو کرد

: امتیاز

مدح و شهادت عبدالله بن الحسن علیه‌السلام

شاعر : بردیا محمدی نوع شعر : مدح و مرثیه وزن شعر : مفعول فاعلات مفاعیل فاعلن قالب شعر : مربع ترکیب

در بـند زلف او دل باد و نـسیـم‌هاست            کوچک‌ترین دلیـر ز نسل کـریم‌هاست
او کـه طـلایـه دار خـیـام یـتـیـم‌هـاست            نذرِ”حسن” برای “حسین” از قدیم‌هاست


او حاضرست جان خودش را فـدا کند
نــذرِ قــدیــمــیِ پـــدرش را ادا کــنــد

مانند صاعقه شب پُر کـینه را شکافت            برق نـگـاه او دل آئـیـنـه را شـکـافـت
اسرارهای در دل گـنجـینه را شکافت            فـریاد های او قـفـس سـینه را شکـافت

اینگونه سوی لشگـر کـفـار نعـره زد:
وَلــلـهُ لا اُفــارقُ عَـــمّــی اِلــی الاَبــد

آتش به آه شعـله ورش غبطه می‌خورد            دریا به چشم های ترش غبطه می‌خورد
جبریل هم به بال و پرش غبطه می‌خورد            حتی پدر به این پسرش غبطه می‌خورد

روی زه کمانِ”حسن”، تـیـر آخر است
این شـیرزاده که نوۀ شیر خـیـبر است

سـقّـا شـده است تا عـلـمـش را بـیاورد            شمـشـیـر کـوچک دودمـش را بیـاورد
تـابــیـده تـا سـپــیـده دمـش را بـیـاورد            امّـــیــدواری حـــرمــش را بــیـــاورد

امّـیـدواری حـرم از حـال رفـتـه است
خـورشید آسـمان تهِ گـودال رفته است

او نالۀ عموی خودش را شنید و رفت            از دست عمه دست خودش را کشید و رفت
مثل کبوتر از دل خـیـمه پـرید و رفت            پای برهنه سمت عمویش دوید و رفت

کوچـک‌ترین سـتاره‌ای از نسل آلِ ماه
سوسو زده است در دِل گودال قـتلگاه

با سر رسـیـده تا که فـدای سرش شود            گـودال آمـده سـپــر حـنـجــرش شــود
با جـسم کـوچکـش زره پـیکـرش شود            تا مـرهـمی به زخـم دل مـادرش شـود

درپیش فاطمه به سرش سنگ می‌زدند
کـفتارها به صورت او چنگ می‌زدند

آمـد ولی چه آمـدنی..، دیـر کـرده بود            آهـوی بی‌رمق همه را شیـر کرده بود
این صحنه طفل را بخدا پیر کرده بود            در زیر تیغ، خـون خدا گـیر کرده بود

با هرچه می‌شده به پرش ضربه می‌زدند
با سنگ و با عصا به سرش ضربه می‌زدند

مبـهـوت مـانـده با بـدن او چه می‌کـنـد            با این عـمـوی بی‌کـفـن او چه می‌کـنـد
بـا پـاره‌هـای پـیـرهـن او چـه می‌کـنـد            آن که نشسته روی تن او..، چه می‌کند

این تـیـغ ها به درد ذبـیـحی نمی‌خـورد
آن خـنـجـری که تـیـز نگردد نمی‌بُـرد

نـاگـاه حـرمـله به سـوی معـرکه دویـد            تیری سه شعبه از وسط تیـردان کشید
یک لحظه ناگهان نفس کهکشان بردید            سینه به سینه، راز دو همدم به هم رسید

محراب‌های عرش، در این لحظه سوختند
تا مُـهـر را به سیـنـه سجّـاده دوخـتـنـد

دستی به ضرب تیـغـۀ دشمن جدا شده            قــاب تـنـی پــر از اثـــر ردِّ پــا شــده
بر روی جـسم زخـمیِ اربـاب جا شده            روی “حـسیـنـیه” “حـسنـیّـه” بـنـا شـده

مانده حسین بی‌کس و بی‌یار و بی‌پـناه
دارد صـدای شـمـر می‌آید ز قـتـلـگـاه

: امتیاز
نقد و بررسی

بیت زیر به جهت حفظ شأن اهل بیت تغییر داده شد، شراب خطاب کردن اهل بیت به هیچ وجه شایسته و صحیح نیست

در بـند زلف او دل باد و نـسیـم‌هاست            تازه تـرین شراب سبـوی کـریم‌هاست

بیت زیر به دلیل مستند نبودن و مغایرات با روایات معتبر تغییر داده شد،

این صحنه طفل را بخدا پیر کرده بود           سر نـیـزه‌ای میان دهن گـیر کرده بود

 

زبانحال عبدالله بن الحسن با سیدالشهدا علیه‌السلام

شاعر : قاسم نعمتی نوع شعر : مرثیه وزن شعر : مستفعلن مستفعلن مستفعلن فع قالب شعر : غزل

دیدم ز روی تل که دورت را گرفتند            راه عــبـور زادۀ زهــرا گــرفــتــنــد

می‌آیم از خیـمه به امدادت عـمو جان            این گرگ ها سرتا سرِ صحـرا گرفـتند


عمه زمین خورد و صدا زد وای مادر            لشگـر ز هر سـو نیـزه ها بالا گرفـتند

تا ضربه را کاری به جسم تو بکوبند            اغلب کـنـار حـنـجـر تو جا گـرفـتـنـد

دیدم که زینب زلف هایت شانه می‌زد            اینان چرا با پـنجه مـویت را گرفـتـند

دستم سپر می‌سازم اینجا زیر شمشیر            امـا نـشـانـه حـنـجـرم را تا گـرفـتـنـد

خون گلویم ریخت چشمان تو را بست            تا که نبـیـنی جان من یک جا گرفـتند

مانـنـد قـاسـم صـورتم تـغـیـیـر کـرده            از ما تـقـاص عـقـده از بابـا گرفـتـنـد

: امتیاز
نقد و بررسی

ابیات زیر به دلیل مستند نبودن و مغایرت با روایات معتبر حذف شد. جهت کسب اطلاعات بیشتر به قسمت روایات تاریخی همین سایت مراجعه کرده و یا در همین جا کلیک کنید.

تا مثل تو گـفـتم که مـادر یـاری‌ام کن            با نیزه از پهـلـوی من امضا گرفـتـند

جان دادنم مشکل شده می‌دانی ازچه؟            هر جـفـت پـاهـای مرا با پـا گرفـتـند

زبانحال عبدالله بن الحسن علیه‌السلام قبل از شهادت

شاعر : سیدپوریا هاشمی نوع شعر : مرثیه وزن شعر : مفاعلن فعلاتن مفاعلن فعلن قالب شعر : غزل

غـرور کـودکـیم را به خـنده پا نزدید            سرش شکست! بزرگ قبیله را نزنید

هزار و نهصد و پنجاه زخم خورده تنش            به زور بر تن صدپاره نیزه جا نزنید


حـیا کـنید غـریب است نامـسلـمان ها            گـرفـته روی لـبـش ذکـر ربّـنا نـزنید

نگاه خواهر غمدیده‌اش به گودال است            بخـاطـر دل او با سـر و صدا نـزنـید

هـنوز مانـده کسی پیـشـمرگ او باشد            مرا نکـشـته به او تـیـر بی‌هـوا نزنید

تـمـام آبـرویم دست‌هـای لاغـرم است            که می‌کـنم سـپـر جـان یـار تا نـزنـید

مقـابـلـش به گـلویم سه شعبه را بزنید            مقـابـلم به تن زخـمی‌اش عـصا نزنید

هـزار بـار مـرا ذبـح از قـفـا بـکـنـید            سر عـزیز خـدا را تـو رو خـدا نزنید

: امتیاز
نقد و بررسی

بیت زیر به منظور حفظ بیشتر شأن اهل بیت تغییر داده شد، خطاب کردن اهل بیت با الفاظی چون آواره و ... صحیح نیست

نگاه خواهر آواره‌اش به گودال است            بخـاطـر دل او با سـر و صدا نـزنـید

شهادت عبدالله بن الحسن علیه‌السلام

شاعر : حسن لطفی نوع شعر : مدح و مرثیه وزن شعر : فاعلاتن فعلاتن فعلاتن فعلن قالب شعر : غزل

کاش می‌شُد خودش از دور تماشا نکند            اینـقـدر در بـغــلِ عــمّـه تـقــلا نـکـنــد

کاش می‌شُد که بگیرند دو چشمانش را            نزنـد بـر سـرِ خـود آه خـدایــا نـکــنــد


دلـش آرام نـمـی‌شُـد اگــر از دیــدن او            وا عـلـی وا حَـسـنا وای حُـسـیـنا نکـنـد

دلـش آرام نـمـی‌شـد اگـر آنـجــا نــرود            تا عـمـو را وسـطِ قـائـلـه پـیــدا نـکـنـد

کاش می‌شُد که نبیند که کسی آنجا نیست            که سرِ غـارتِ این سوخـتـه دعوا نکند

کاش می‌شُد که نبیند ولی افسوس که دید            هیچ کَس با تَنِ این تـشـنه مـدارا نـکـند

دید در پیـشِ لبـش آب زمین می‌ریـزند            دید می‌خـورد زمین نـالـۀ زهـرا نـکـند

چه کـند گر نـرسـد وای اگر دیـر شـود            چه کـند عـمـه اگر مُشتِ دگر وا نکـند

به گمانم که حسن آمد و با زینب گفت:            بگـذار او بـرود تـا کـه تـمـاشـا نـکـنـد

به گـمـانم که حسن گـفت رها کن بِدَوَد            تا دریـغـا و دریـغـا و دریـغــا نـکــنــد

او رها شد بدود رفت به گودال که باز            با وجـودش اَحدی معـرکه بـرپـا نکـنـد

تیغی آمد به عمویش بخورد دستش بُرد            سنگی آمد به لبش خورد که نجوا نکند

او در آغوشِ عمو بود که یک تیر رسید            دوخت او را به عـمو دوخت تقلا نکند

او در آغوش عمو بود حرامی زد و گفت:            مانده سـر نـیـزۀ خود تا بکـنـد یا نکـند

حرمله دید پـسـر را و هـمه فـهـمـیـدند            نرود تا به گـلـویش دو سه تا جا نـکـند

او در آغوشِ عمو بود که دَه مرکب را            تاخـتـنـد از بـدش ایـنهـمـه بـابـا نـکـنـد

: امتیاز
نقد و بررسی

بیت زیر به منظور انطباق بیشتر با روایات معتبر تغییر داده شد

او در آغوشِ عمو بود که یک نیزه نشست            دوخت او را به عـمو دوخت تقلا نکند

زبانحال عبدالله بن الحسن با سیدالشهدا علیه‌السلام

شاعر : محمد کیخسروی نوع شعر : مرثیه وزن شعر : مستفعلن مستفعلن مستفعلن فع قالب شعر : مربع ترکیب

از دور می‌دیـدم عـمـویـم را که تـنـها            مانده است بین لشگری از نیـزه زن‌ها
آمـوخـتـم از قـاسـم و لـحـن سـخـن‌هـا            بـایـد فـدائـیـش شـونـد ابـن الحـسـن‌هـا


در فـکـر بـودم ناگـهـان افـتاد از اسب
پـیـش نـگـاه ایـن و آن افـتـاد از اسـب

گـفـتم که عـمه پا شده گـرد و غـباری            پـیدا نمی‌باشد در این مـیدان سـواری!
حـالا رهـایـم کـن بـرای جـان نـثـاری            من الـتـمـاست می‌کـنـم با گریه زاری

تا راهـی مـیـدان شـوم پـیـش عـمـویـم
باید فـقـط من جان دهم پیـش عـمـویـم

در نـیـزه و شـمـشـیـر بـودی بـنـد آمد            تـا کـه نـفــس‌هـای تـو آمــد بـنـد؛ آمـد
ما گـریـه می‌کـردیم و با لـبـخـنـد آمـد            بـــا نـیـت دزدیـــدن ســر بــنـــد آمـــد

ولگـردها را دور جسمت چونکه دیدم
خونم به جوش آمد عمو؛ سویت دویدم

وقـتی رسیـدم بـی‌حـیـا بـالاسـرت بود            با نیزه‌ای صیقل شده دور و برت بود
در فکـر داخـل کـردنش بین پرت بود            پایش گـمانم گوشه‌ای از پـیکـرت بود

شمـشـیر او دست مـرا انـداخت از جا
من را در آغوش شما انداخت آنجا(بابا)

: امتیاز

زبانحال عبدالله بن الحسن با سیدالشهدا علیه‌السلام

شاعر : حسن ثابت جو نوع شعر : مرثیه وزن شعر : فاعلاتن فاعلاتن فاعلاتن فاعلن قالب شعر : غزل

بین خـیـمه با غـم یادت تفـکّـر می‌کـنم            تـشـنـه‌ام بر تـشـنـگی تو تـدبّـر می‌کـنم

می‌زند غیرت به دل موجی و می‌آیم به سر            دامنت را از گلِ جسمم عمو پُر می‌كنم


دعـوتت لبیک گـفـتم ای غـریب کربلا            قابـلم دانـسـتـه‌ای از تو تشـكّـر می‌كـنم

بسكه می‌خواهم تو را افتاده بین قتلگاه            در هوای سینه‌ات اكنون تـبلوّر می‌كنم

آخـرین سـرباز جـانـبـاز قـیـام تو شـدم            اعـتـبـارم دادی احـساس تـكـبّر می‌كـنم

همچو بابایم در آغوشم گرفتی ای عمو            وقت جان دادن پدر را من تصوّر می‌كنم

ای عمو با این همه زخم تن و سوز عطش            از چنین صبری من احساس تحیّر می‌كنم

: امتیاز

مدح و شهادت عبدالله بن حسن علیه السلام

شاعر : وحید قاسمی نوع شعر : مدح و مرثیه وزن شعر : فاعلاتن فعلاتن فعلاتن فعلن قالب شعر : مثنوی

لشکری سنگ زد و تیـر به ترفـند آمد            حرمـله خـیر نبـیـنی! نفـسـش بـنـد آمد

شـمر لبخـنـد زد و غـائـله از تب افتاد            خاک عالم به سرم! شاه ز مرکب افتاد


لشکر کفر ازاین صحنه به تکبیر افتاد            شاه تـنـهـا، ته گـودال بـلا گـیـر افـتـاد

تشنگی، تشنۀ تسبیح و سجودش می‌کرد            نیزه ای پیله به لبهای کـبودش می‌کرد

زیر سنگینی یک چکـمه تـقلا می‌کرد            مجـتبی زاده ای از دور تـماشا می‌کرد

سایۀ تـیغ جـفا، زیر گـلـویش که رسید            یـادگـار حـسـنـش داخـل گـودال دویــد

پا برهنه، جگرش را به سر دست گرفت            نعره‌ای زد؛ مدد از ساقی سرمست گرفت

بانگ برداشت، زبان‌ها ز سخن افتادند            کیـنـه توزان جـمـل یـاد حـسن افـتادند

دست خالی به هواداری عشق آمده بود            با لبی تشنه به غمخواری عشق آمده بود

بی‌سپر بود، ولی عـزم یـداللهی داشت            بابت زخم فدک نیت خون خواهی داشت

تیغ اگر داشت،چه درسی به جنم‌ها می‌داد            پاسـخ شـبـهـۀ صلـح پـدرش را می‌داد

لحظه‌ای کار قدم‌هاش به لرزش نکشید            هیچ کس بر سر او دست نوازش نکشید

در عوض، جای نوازش به غمش خندیدند            به غـرور پـدر بـی‌حـرمش خـنـدیـدنـد

هاتفی گفت: یتیم است، مراعات کنید!            نیزه‌ای گفت:حسینی ست،مجازات کنید!

تـیـغ بیـرون ز غـلافی به تکـاپـو افتاد            عـاقـبـت قـرعه به افـتادن بـازو افـتـاد

نـوۀ فـاطـمه را از سر کـیـنه کشـتـنـد!            به همان شیـوۀ مرسوم مدیـنه کـشـتـند

: امتیاز

مناجات اول مجلس با سیدالشهدا علیه السلام در شب های پنجم و ششم محرم

شاعر : حسن لطفی نوع شعر : مدح و مرثیه وزن شعر : فاعلاتن فاعلاتن فاعلاتن فاعلن قالب شعر : غزل

اشک هـای مـا به دامـان کـریـمی می‌رسد            نـامـۀ حـاجـات مـا با یـاکـریـمـی می‌رسد

هرکه در این روضه می‌آید برای معرفت            پایـش آخـر بر صراطِ مستـقـیمی می‌رسد


هرچه از منبر جدا بودم ضرر دیدم ضرر            خوش به آنکه محضرِ عبدالعظیمی می‌رسد

پرده‌ها اُفـتـاد تا چیزی نـفـهـمیم از غـمت            ما نمی‌میـریم چون لطفِ عظیمی می‌رسد

بوی تربت می‌رسد از آن محاسن از حرم            هـر کجایی بویِ سیبت با نسیـمی می‌رسد

رحمتت در این مجالس خوب و بد را جمع کرد            حـتم دارم بر سرم دستِ رحـیمی می‌رسد

این دو شب این گریه‌ها بوی یتیمی میدهد            این دو شب با مادری مردِ کریمی می‌رسد

: امتیاز

زبانحال عبدالله بن حسن علیه السلام قبل از شهادت

شاعر : ‌محمدحسین رحیمیان نوع شعر : مرثیه وزن شعر : مفعول فاعلات مفاعیل فاعلن قالب شعر : غزل

چـیزی نـمانـده از بدن او حـیـا کـنید            دست مرا به جـای سـر او جدا کـنید

خواهر تمام دار و ندارش برادر است            تا جان نداده عمه، عـمو را رها کنید


من مثل مجـتـبی و عمو مثل فـاطمه            گودال هم مدیـنه شده، کوچه وا کنید

ارزش نداشت آن قَدَر این چند روز عمر            تا که به زور، نیزه در این جسم جا کنید

باید که این جهاد علی اصغـری شود            پس زودِ زود حرمله را هم صدا کنید

تا عـمه را غـریب تر از این نـدیـده‌ام            جـان مرا ازین قـفـس تـن رهـا کـنید

خـیلی برای عـمـه دلـم شـور می‌زند            ای وای اگر که حمله به ناموس ما کنید

: امتیاز
نقد و بررسی

بیت زیر به دلیل تحریفی بودن داستان با عصا زدن پیرمردها به بدن سیدالشهدا بعد از شهادت حذف شد

ای پیرمردهای کوفه، مبادا که بعد من            بی‌حـرمتی به پیکـر او با عـصا کنید